Arbeidsbelasting van Dijk: verschil tussen versies
(Nieuwe pagina: Arbeidssituaties zijn over het algemeen zeer complex, hetgeen betekent dat vele factoren een rol kunnen spelen in het bestaan/ontstaan van klachten van het houdings- en bewegingsappa...) |
(→Zie ook:) |
||
| (16 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| − | + | ==Inleiding== | |
| + | Arbeidssituaties zijn over het algemeen zeer complex, hetgeen betekent dat vele factoren een rol kunnen spelen in het bestaan/ontstaan van klachten van het houdings- en bewegingsapparaat. | ||
Om een adequate verbetering van een bepaalde arbeidssituatie te bewerkstelligen dient allereerst duidelijk te zijn welke factoren in die arbeidssituatie aangrijpingspunt kunnen zijn voor verbetering. | Om een adequate verbetering van een bepaalde arbeidssituatie te bewerkstelligen dient allereerst duidelijk te zijn welke factoren in die arbeidssituatie aangrijpingspunt kunnen zijn voor verbetering. | ||
| + | |||
| + | ==Risicofactoren== | ||
Deze factoren, risicofactoren genoemd, moeten in kaart worden gebracht. Alleen dan wordt duidelijk op welke aspecten van de arbeidssituatie het onderzoek zich verder dient te richten. | Deze factoren, risicofactoren genoemd, moeten in kaart worden gebracht. Alleen dan wordt duidelijk op welke aspecten van de arbeidssituatie het onderzoek zich verder dient te richten. | ||
Naarmate het onderzoek vordert, worden op deze wijze met toenemende mate van specificiteit knelpunten binnen een arbeidssituatie opgespoord. Deze toenemende mate van specificiteit in het onderzoek wordt het fuikprincipe genoemd. | Naarmate het onderzoek vordert, worden op deze wijze met toenemende mate van specificiteit knelpunten binnen een arbeidssituatie opgespoord. Deze toenemende mate van specificiteit in het onderzoek wordt het fuikprincipe genoemd. | ||
| Regel 7: | Regel 10: | ||
Bedrijfsfysiotherapeuten zullen gericht zijn op problematiek die zich in de arbeidssituatie voordoet. | Bedrijfsfysiotherapeuten zullen gericht zijn op problematiek die zich in de arbeidssituatie voordoet. | ||
Wanneer we ons richten op arbeidssituaties, kan een proces worden beschreven waarin (positieve en negatieve) gevolgen ontstaan voor de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van werknemers. | Wanneer we ons richten op arbeidssituaties, kan een proces worden beschreven waarin (positieve en negatieve) gevolgen ontstaan voor de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van werknemers. | ||
| + | |||
| + | ==Modelvorming== | ||
Dit proces wordt weergegeven in het model "arbeidsbelasting" van van Dijk e.a. (1990). | Dit proces wordt weergegeven in het model "arbeidsbelasting" van van Dijk e.a. (1990). | ||
In dit model wordt "arbeidsbelasting" gedefinieerd als het proces waarin responsen in het menselijk organisme worden opgeroepen door het verrichten van arbeid (van Dormolen en Hertog, 1988). | In dit model wordt "arbeidsbelasting" gedefinieerd als het proces waarin responsen in het menselijk organisme worden opgeroepen door het verrichten van arbeid (van Dormolen en Hertog, 1988). | ||
Het model is een aanpassing van het "klassieke" model belasting-belastbaarheid (Ettema, 1973). | Het model is een aanpassing van het "klassieke" model belasting-belastbaarheid (Ettema, 1973). | ||
Belasting door het werk wordt door Van Dijk weergegeven in een sequentieel model waarin elkaar in de tijd opvolgende fasen van het belastingsproces worden weergegeven (zie figuur 1). | Belasting door het werk wordt door Van Dijk weergegeven in een sequentieel model waarin elkaar in de tijd opvolgende fasen van het belastingsproces worden weergegeven (zie figuur 1). | ||
| − | + | ||
| − | + | ==Belastende factoren== | |
Belastende factoren zijn alle kenmerken van arbeid en arbeidsomstandigheden die responsen oproepen (belastend kunnen zijn). Belastende factoren in arbeidssituaties kunnen gelegen zijn in de arbeidsinhoud, arbeidsomstandigheden, arbeidsverhoudingen en arbeidsvoorwaarden. Deze hoofdgroepen worden weer beïnvloed door de technologie van productie en arbeid, organisatiewijze en organisatiegrootte, en financieel-economische omstandigheden. | Belastende factoren zijn alle kenmerken van arbeid en arbeidsomstandigheden die responsen oproepen (belastend kunnen zijn). Belastende factoren in arbeidssituaties kunnen gelegen zijn in de arbeidsinhoud, arbeidsomstandigheden, arbeidsverhoudingen en arbeidsvoorwaarden. Deze hoofdgroepen worden weer beïnvloed door de technologie van productie en arbeid, organisatiewijze en organisatiegrootte, en financieel-economische omstandigheden. | ||
Regelmogelijkheden (ook wel ''autonomie'', "handelingsruimte", of "vrijheidsgraden" genoemd) zijn de mogelijkheden voor de taakuitvoerder om zelf veranderingen aan te brengen in de belastende factoren. Hierbij moet onder meer gedacht worden aan het bepalen van de volgorde en snelheid van het werk, het gebruik van hulpmiddelen etc. | Regelmogelijkheden (ook wel ''autonomie'', "handelingsruimte", of "vrijheidsgraden" genoemd) zijn de mogelijkheden voor de taakuitvoerder om zelf veranderingen aan te brengen in de belastende factoren. Hierbij moet onder meer gedacht worden aan het bepalen van de volgorde en snelheid van het werk, het gebruik van hulpmiddelen etc. | ||
Belastingsverschijnselen zijn alle tijdens de arbeid waarneembare indicatoren van belasting en de na- effecten die tijdelijk zijn. Voorbeelden hiervan zijn polsversnelling, tijdelijke vermoeidheid, melk- zuurtoename in de spieren etc. Tijdelijk betekent in dit verband dat de verschijnselen niet meer aanwezig zijn na een herstelperiode van bijvoorbeeld een aantal uren of bij aanvang van een nieuwe arbeidsdag. | Belastingsverschijnselen zijn alle tijdens de arbeid waarneembare indicatoren van belasting en de na- effecten die tijdelijk zijn. Voorbeelden hiervan zijn polsversnelling, tijdelijke vermoeidheid, melk- zuurtoename in de spieren etc. Tijdelijk betekent in dit verband dat de verschijnselen niet meer aanwezig zijn na een herstelperiode van bijvoorbeeld een aantal uren of bij aanvang van een nieuwe arbeidsdag. | ||
| + | |||
| + | ==Belastingsgevolgen== | ||
Belastingsgevolgen zijn de na-effecten met een meer permanent karakter. | Belastingsgevolgen zijn de na-effecten met een meer permanent karakter. | ||
Positieve gevolgen zijn bijvoorbeeld lichamelijke conditieverbetering, vergroting van vaardigheden en kennisvermeerdering. | Positieve gevolgen zijn bijvoorbeeld lichamelijke conditieverbetering, vergroting van vaardigheden en kennisvermeerdering. | ||
| Regel 26: | Regel 33: | ||
Gezien de vele mogelijke oorzaken van klachten van het houdings- en bewegingsapparaat in arbeidssituaties is het af te raden alleen naar fysieke aspecten van de arbeid te kijken, en zelfs onmogelijk zodoende te komen tot een pasklare, optimale oplossing voor het (gezondheids)probleem. | Gezien de vele mogelijke oorzaken van klachten van het houdings- en bewegingsapparaat in arbeidssituaties is het af te raden alleen naar fysieke aspecten van de arbeid te kijken, en zelfs onmogelijk zodoende te komen tot een pasklare, optimale oplossing voor het (gezondheids)probleem. | ||
Allereerst moet het (gezondheids)probleem zelf, alsmede de mogelijke oorzaken daarvoor in kaart worden gebracht. Zodoende wordt duidelijk op welke aspecten van de arbeidssituatie het onderzoek zich verder dient te richten. Naarmate het onderzoek vordert, worden op deze wijze met toenemende mate van specificiteit problemen binnen een arbeidssituatie opgespoord. (fuikprincipe) Alleen op die manier kan de meest adequate oplossing voor het (gezondheids)probleem worden gevonden. | Allereerst moet het (gezondheids)probleem zelf, alsmede de mogelijke oorzaken daarvoor in kaart worden gebracht. Zodoende wordt duidelijk op welke aspecten van de arbeidssituatie het onderzoek zich verder dient te richten. Naarmate het onderzoek vordert, worden op deze wijze met toenemende mate van specificiteit problemen binnen een arbeidssituatie opgespoord. (fuikprincipe) Alleen op die manier kan de meest adequate oplossing voor het (gezondheids)probleem worden gevonden. | ||
| + | |||
| + | [[Afbeelding:Van_dijk.PNG]] | ||
| + | |||
| + | ==Zie ook:== | ||
| + | *[[Weefselherstel en arbeid]] | ||
| + | *[[Arbeidsbelastbaarheid]] | ||
| + | *[[Arbeidsbelastbaarheid beter te bepalen via test]] | ||
| + | *[[Bindweefselherstel]] | ||
| + | *[[Bindweefsel]] | ||
| + | *[[Achillespeesruptuur]] | ||
| + | *[[Zweepslag kuit, Coup de Fouet]] | ||
| + | *[[Spierpijn]] | ||
| + | *[[Veroudering]] | ||
| + | *[[Cognitieve veroudering]] | ||
| + | *[[Sarcopenie, de nieuwe ouderdomsziekte?]] | ||
| + | *[[Krachttraining bij ouderen]] | ||
| + | *[[Veroudering en inzetbaarheid op het werk]] | ||
| + | *[http://www.gezondenvitaalmkblimburg.nl/het-project-gezond-en-vitaal-mkb-limburg] | ||
| + | *[[Veroudering]] | ||
| + | *[[Cognitieve veroudering]] | ||
| + | *[[Sarcopenie, de nieuwe ouderdomsziekte?]] | ||
| + | *[[Krachttraining bij ouderen]] | ||
| + | *[[Veroudering en inzetbaarheid op het werk]] | ||
| + | *[http://www.gezondenvitaalmkblimburg.nl/het-project-gezond-en-vitaal-mkb-limburg] | ||
| + | *[[Vitaliteit]] | ||
| + | *[[Oudere werknemers, workability en herstelbehoefte]] | ||
| + | *[[Workability_Index_,WAI]] | ||
| + | *[[Agisme]] | ||
| + | *[[Levensfase bewust personeelsbeleid]] | ||
| + | *[[Frailty]] | ||
| + | |||
| + | ==Instrumenten== | ||
| + | *Meten=Weten (Servicepunt Arbeidsmarkt MKB) ([http://www.leeftijdophetwerk.nl]) | ||
| + | *Scan 50+ (TNO) ([http://www.leeftijdophetwerk.nl]) | ||
| + | *Leeftijdsspiegel (AWVN) ([http://www.leeftijdophetwerk.nl]) | ||
| + | *Workabilityindex ([http://www.blikopwerk.nl]) | ||
| + | *Werkwijzer Levensfasebeleid ([http://www.stecr.nl]) | ||
| + | |||
| + | ==Wet- en regelgeving== | ||
| + | *Wet Gelijke Behandeling op grond van leeftijd bij de arbeid (WGBL) | ||
| + | *Leeftijdsdiscriminatie in personeelsadvertenties (checklist van LEEFtijd) | ||
| + | |||
| + | |||
| + | ==Youtube== | ||
| + | *Fysieke belasting bij werk[http://www.youtube.com/watch?v=RT496Ggn4ec&feature=related] | ||
| + | |||
| + | |||
| + | |||
| + | ==Fysieke klachten?== | ||
| + | [[Bestand:Fysiothrapeut.JPG]] | ||
| + | '''Raadpleeg uw fysiotherapeut, specialist in beweging '''[http://www.kngf.nl] | ||
| + | |||
| + | [[Bestand:Kine.be.JPG]] | ||
| + | Voor België [http://www.kinesitherapie.be] | ||
Huidige versie van 12 jan 2011 om 16:19
Inhoud
Inleiding
Arbeidssituaties zijn over het algemeen zeer complex, hetgeen betekent dat vele factoren een rol kunnen spelen in het bestaan/ontstaan van klachten van het houdings- en bewegingsapparaat. Om een adequate verbetering van een bepaalde arbeidssituatie te bewerkstelligen dient allereerst duidelijk te zijn welke factoren in die arbeidssituatie aangrijpingspunt kunnen zijn voor verbetering.
Risicofactoren
Deze factoren, risicofactoren genoemd, moeten in kaart worden gebracht. Alleen dan wordt duidelijk op welke aspecten van de arbeidssituatie het onderzoek zich verder dient te richten. Naarmate het onderzoek vordert, worden op deze wijze met toenemende mate van specificiteit knelpunten binnen een arbeidssituatie opgespoord. Deze toenemende mate van specificiteit in het onderzoek wordt het fuikprincipe genoemd. Alleen op die manier kunnen de meest adequate oplossingen voor de knelpunten worden gevonden. Er worden over het algemeen vier clusters onderscheiden die direct of indirect effect hebben op de veiligheid, gezondheid en welzijn (VGW) van mensen in arbeidssituaties. Deze vier clusters zijn: arbeidsinhoud, arbeidsomstandigheden, arbeidsverhoudingen en arbeidsvoorwaarden. Bedrijfsfysiotherapeuten zullen gericht zijn op problematiek die zich in de arbeidssituatie voordoet. Wanneer we ons richten op arbeidssituaties, kan een proces worden beschreven waarin (positieve en negatieve) gevolgen ontstaan voor de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van werknemers.
Modelvorming
Dit proces wordt weergegeven in het model "arbeidsbelasting" van van Dijk e.a. (1990). In dit model wordt "arbeidsbelasting" gedefinieerd als het proces waarin responsen in het menselijk organisme worden opgeroepen door het verrichten van arbeid (van Dormolen en Hertog, 1988). Het model is een aanpassing van het "klassieke" model belasting-belastbaarheid (Ettema, 1973). Belasting door het werk wordt door Van Dijk weergegeven in een sequentieel model waarin elkaar in de tijd opvolgende fasen van het belastingsproces worden weergegeven (zie figuur 1).
Belastende factoren
Belastende factoren zijn alle kenmerken van arbeid en arbeidsomstandigheden die responsen oproepen (belastend kunnen zijn). Belastende factoren in arbeidssituaties kunnen gelegen zijn in de arbeidsinhoud, arbeidsomstandigheden, arbeidsverhoudingen en arbeidsvoorwaarden. Deze hoofdgroepen worden weer beïnvloed door de technologie van productie en arbeid, organisatiewijze en organisatiegrootte, en financieel-economische omstandigheden. Regelmogelijkheden (ook wel autonomie, "handelingsruimte", of "vrijheidsgraden" genoemd) zijn de mogelijkheden voor de taakuitvoerder om zelf veranderingen aan te brengen in de belastende factoren. Hierbij moet onder meer gedacht worden aan het bepalen van de volgorde en snelheid van het werk, het gebruik van hulpmiddelen etc. Belastingsverschijnselen zijn alle tijdens de arbeid waarneembare indicatoren van belasting en de na- effecten die tijdelijk zijn. Voorbeelden hiervan zijn polsversnelling, tijdelijke vermoeidheid, melk- zuurtoename in de spieren etc. Tijdelijk betekent in dit verband dat de verschijnselen niet meer aanwezig zijn na een herstelperiode van bijvoorbeeld een aantal uren of bij aanvang van een nieuwe arbeidsdag.
Belastingsgevolgen
Belastingsgevolgen zijn de na-effecten met een meer permanent karakter. Positieve gevolgen zijn bijvoorbeeld lichamelijke conditieverbetering, vergroting van vaardigheden en kennisvermeerdering. Negatieve gevolgen zijn bijvoorbeeld oververmoeidheid, ziekte en arbeidsongeschiktheid. Het verwerkingsvermogen (belastbaarheid) omvat het geheel van lichamelijke en geestelijke kwalificaties van de taakuitvoerder op een bepaald moment. Het verwerkingsvermogen is ook te omschrijven als het vermogen tot presteren en trotseren. Het gaat daarbij niet alleen om wat iemand kan, maar ook om wat iemand wil. Het verwerkingsvermogen omvat naast de lichamelijke belastbaarheid ook kennis, vaardigheden, motivatie en attitudes. Er is dus sprake van fysieke, cognitieve en emotionele aspecten. Het verwerkingsvermogen is dynamisch, c.q. veranderlijk. Onder invloed van bijvoorbeeld de arbeidsbelasting zelf kan het verwerkingsvermogen gedurende de arbeidsdag toe- of afnemen. Er kan tevens een relatie worden gelegd tussen het verwerkingsvermogen en de belastende factoren. Door het inzetten van een andere handelingsstrategie probeert een mens de belasting binnen de perken te houden. Het inzetten van een andere handelingsstrategie is onder meer afhankelijk van de regelmogelijkheden die ter beschikking staan. Voor bedrijfsfysiotherapie betekent het hiervoor beschreven model (Figuur 2.) dat het van belang is aandacht te besteden aan alle factoren die een rol kunnen spelen in het ontstaan van (gezondheids)problemen in arbeidssituaties. Gezien de vele mogelijke oorzaken van klachten van het houdings- en bewegingsapparaat in arbeidssituaties is het af te raden alleen naar fysieke aspecten van de arbeid te kijken, en zelfs onmogelijk zodoende te komen tot een pasklare, optimale oplossing voor het (gezondheids)probleem. Allereerst moet het (gezondheids)probleem zelf, alsmede de mogelijke oorzaken daarvoor in kaart worden gebracht. Zodoende wordt duidelijk op welke aspecten van de arbeidssituatie het onderzoek zich verder dient te richten. Naarmate het onderzoek vordert, worden op deze wijze met toenemende mate van specificiteit problemen binnen een arbeidssituatie opgespoord. (fuikprincipe) Alleen op die manier kan de meest adequate oplossing voor het (gezondheids)probleem worden gevonden.
Zie ook:
- Weefselherstel en arbeid
- Arbeidsbelastbaarheid
- Arbeidsbelastbaarheid beter te bepalen via test
- Bindweefselherstel
- Bindweefsel
- Achillespeesruptuur
- Zweepslag kuit, Coup de Fouet
- Spierpijn
- Veroudering
- Cognitieve veroudering
- Sarcopenie, de nieuwe ouderdomsziekte?
- Krachttraining bij ouderen
- Veroudering en inzetbaarheid op het werk
- [1]
- Veroudering
- Cognitieve veroudering
- Sarcopenie, de nieuwe ouderdomsziekte?
- Krachttraining bij ouderen
- Veroudering en inzetbaarheid op het werk
- [2]
- Vitaliteit
- Oudere werknemers, workability en herstelbehoefte
- Workability_Index_,WAI
- Agisme
- Levensfase bewust personeelsbeleid
- Frailty
Instrumenten
- Meten=Weten (Servicepunt Arbeidsmarkt MKB) ([3])
- Scan 50+ (TNO) ([4])
- Leeftijdsspiegel (AWVN) ([5])
- Workabilityindex ([6])
- Werkwijzer Levensfasebeleid ([7])
Wet- en regelgeving
- Wet Gelijke Behandeling op grond van leeftijd bij de arbeid (WGBL)
- Leeftijdsdiscriminatie in personeelsadvertenties (checklist van LEEFtijd)
Youtube
- Fysieke belasting bij werk[8]
Fysieke klachten?
Raadpleeg uw fysiotherapeut, specialist in beweging [9]
Voor België [10]
